Doktor medicine

Dr. Edin Begić: Simptomi bolesti srca u dječijoj dobi

7.05.2017. 17:25 0

Osnovne karakteristike pedijatrijske kardiološke anamneze su sveobuhvatnost, odnosno detaljnost, jasnoća, konciznost i hronologija, piše u novom tekstu za portal Maglajinfo.com dr. Edin Begić.

Pravilno odnosno savjesno uzimanje anamneze uz iscrpan klinički pregled bolesnog djeteta čvrsta su brana dehumanizaciji odnosa ljekar-bolesnik. Pedijatrijska kardiološka anamneza može biti varijabilna, posve negativna, ali i jako bogata. Anamneza treba prvenstveno razjasniti osjeća li se samo dijete bolesnim ili ga takvim smatra i njegova okolina. Djeca predškolskog i školskog uzrasta po pravilu prisustvuju uzimanju anamnezi.

Glavni simptomi srčanih bolesti su srčana insuficijencija, znaci srčanog zastoja, cijanoza i sinkopa. Tri osnovna simptoma srčane insuficijencije u djece su cijanoza, dispneja i edemi, koji u krajnjoj liniji kao i ostali nisu strogo specifični samo za kardiovaskularni sistem.

Anamnezu započinjemo uvijek sa porodičnom anamnezom, odnosno pitanjima o opštem zdravlju majke djeteta (dijabetes-kardiomiopatija, sistemski lupus-kongenitalni atrioventrikularni blok, epilepsija, antiepileptična terapija, progesteron-estrogenska terapija može dati odraz na plod).

Takođe je bitna i anamneza trudnoće u odnosu na mogući teratogeni faktor u fazi organogeneze, pa i kasnije u fetalnom dobu bilo da se radi o fizikalnom, hemijskom, biološkom, medikamentoznom faktoru, krvarenju u trudnoći, traumi i slično. Najčešći biološki faktori koji djeluju na plod su virusi.

Navike majke u vidu pušenja, konzumiranja alkohola ili droge takođe su kardiotropne. U anamnezi neonatalnog perioda nam je bitan podatak porođajne težine, APGAR skora i verifikacije šuma na srcu, dok je u postnatalnom periodu podatak o komparaciji sa prethodnom djecom, djecom iste dobne skupine ili blizancom od važnosti, kao i tahipneja, pauze u hranjenju i u uzimanju obreka, promjena boje kože usne i korijena nokta, odnosno spavanje u položaju koljeno-grudi, kao i prekomjerno znojenje, koje nas asocira na anomalije sa lijevo-desnim šantom. U ovom periodu najčešći dijagnostički problem je ustanoviti uzrok šuma na srcu i/ili cijanoze (hipoksije). Anamneza predškolskog djeteta prevashodno odgovara na pitanje rasta i razvoja (usporenje rasta i razvoja, aktivnost, intolerancija na napor, recidivi hipoksemičnih napada- cijanogene anomalije, boja kože). 

Kod adolescenata i mlađih odraslih osoba podaci o školi, socijalnim momentima, bavljenju sportom, postojanju kratkog daha, zamaranju, glavobolji, prekordijalnom boli ili boli u grudnom košu puno govore.

Već pomenuta tri glavna simptoma srčane insuficijencije: dispneja, cijanoza i otoci uz recidivne infekcije dišnih puteva, recidive hipoksemičnih napada i kardijalne sinkope su vrlo zabrinajavjući simptomi i nisu isključivo vezani za pojedine faze rasta i razvoja. Ozbiljnost i u krajnjoj liniji neblagovremenost dijagnoze potvrduje i nalaz sekundarnih znakova hipoksije tkiva batičastih prstiju ruku i nogu (nokti poput stakalaca na satu), hiperplazija gingive, proširene žilice konjunktiva usne i nosne sluznice uz kongestiju, kao i bubnjića, ždrijela pa i očne pozadine

Pojava srčane grbe uz lokalizaciju pulzacija, iktusa, hiperaktivnost prekordija kao i simptome od strane arterio-venskog sistema nerijetko primjete i roditelji pa i veća djeca (lupanja srca, vrtoglavice, nesvjestice, sinkope, konvulzije, hemipareze, promjene u vizusu, tromboze, hemoragije, hipotoniju, parastezije, grčeve, ulceracije odsustvo pulsa, svrbež, ekceme, sistemsko povišenje temperature, petehije itd.).

Opšti izgled djeteta, položaj i raspoloženje djeteta, metabolizam djeteta, zaostatak u somatskom i psihičkom statusu, nesrazmjer građe gornjeg i donjeg dijela tijela, kao i određena stigmata se moraju anamnestički odnosno heteroanamnestički uočiti.

Promjena boje kože, elastičnosti, topline, venskog crteža, pulzacija, čvorića, ksantoma, nabreklosti jugularnih vena, uvećanja štitnjače, teleangiektazija, Oslerovih čvorića, Janeway lezija, splinter hemoragije, hiperemije nokta su klinički znaci koji se lako mogu uočiti. Kada se dijagnosticira neka promjena na srcu jako je važno ukoliko se radi o stečenoj anomaliji srca  uzeti detaljne anamnestičke podatke koji se odnose na prethodnu streptokoknu bolest, njeno liječenje, ali i eventualno alergiju na lijekove, kontrast, hranu. Kod urođenih srčanih anomalije je važno objasniti roditeljima prirodu anomalije, reperkusije, ali i svrhu dijagnostike i terapije, pa i invazivne dijagnostike i njenog rizika.

Dr. Edin Begić rođen je u Sarajevu 1990. godine. Završio je Medicinski fakultet Univerziteta u Sarajevu 2015. godine gdje je stekao zvanje doktora medicine. Trenutno je zaposlen u Domu zdravlja Maglaj kao doktor Opće prakse. Dr. Begić je i asistent na Medicinskom fakultetu SSST Univerziteta u Sarajevu na predmetima ''Farmakologija I i II''. Sekretar je časopisa “Materia Socio Medica”, član Asocijacije biohemičara u BiH, te član Društva za medicinski i biološki inžinjering u BiH. Dr. Begić trenutno je i student na doktorskom studiju ''Biomedicina i zdravstvo'' na Medicinskom fakultetu Univerziteta u Tuzli. Učestvovao je na blizu 20 različitih konferencija iz oblasti medicine, a objavio je preko 70 naučnih publikacija od 2014. godine do danas. Nagrađen je prvim mjestom za razvoj najbolje Android aplikacije u zdravstvu na takmičenju Open Ideas Bosnia and Herzegovina 2014. godine. Osvojio je treće mjesto (poster prezentacija) na Šestim pulmološkim danima u Tešnju 2016. godine. Dobitnik je i nagrade za najbolji rad sesije ''Inrterna medicina'' (koautru) na kongresu “37th International Medical Scientific Congress” u Makedoniji 2014. godine.

Budi u toku - www.maglajinfo.com